Een vernieuwd tramnetwerk voor het Rotterdamse deel van de metropoolregio gaat banen en voorzieningen beter bereikbaar maken. Het plan levert naar verwachting 25% méér reizigerskilometers op en 2% reizigersgroei voor het gehele RET-netwerk.
De gemiddelde snelheid van de tram gaat omhoog van 18 km/uur naar 21 km/uur. Om dat mogelijk te maken komen er vrije trambanen of duidelijk afgescheiden tramsporen, beveiliging bij het oversteken van de trambaan, prioriteit bij verkeerslichten en gaan de deuren van de trams sneller open en dicht. De tram in het Rotterdamse deel van de metropoolregio gaat vanuit het centrum van de stad sneller en vaker rijden naar verder gelegen wijken en kernen. Het nieuwe tramnetwerk betekent ook dat de kosten voor de RET afnemen en de opbrengsten toenemen.
Daar waar tramhaltes en lijnen verdwijnen en geen OV-alternatief is, komt er een snelle busverbinding. Het plan biedt ook kansen voor investering in de kwaliteit van de openbare ruimte die daardoor veiliger en groener kan worden. De wethouders Verkeer en Vervoer van de 21 gemeenten van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) stelden vandaag het Plan Toekomstvast Tramnetwerk vast in de bestuurscommissie Vervoersautoriteit. Het originele plan is op basis van de zienswijzen van de gemeenten aangepast. Voor het stadsdeel Schiedam-Noord komt er een nieuwe bereikbaarheidsverkenning.
Sterker tramnetwerk noodzaak
Het tramnetwerk is meer dan 100 jaar oud. De stad is veranderd: er zijn meer inwoners, de verkeersdrukte is daardoor toegenomen (meer auto’s, fietsers, voetgangers), de metro is een vaste waarde gebleken en er zijn nieuwe ontwikkelingen zoals zero emissie bussen. Dat vraagt om een heroverweging van onder meer de rol van de tram: waar kan deze verbeterd worden en waar zijn alternatieven passend?
Het feit dat steeds meer mensen in de metropoolregio komen wonen en werken, de bouw van 50.000 nieuwe woningen in het Rotterdamse deel van de metropoolregio, de noodzakelijke bereikbaarheid van werklocaties, de ambities om de samenleving duurzamer te maken en de leefbaarheid te versterken, ook dat alles vraagt om versterking van het openbaar vervoer en dus ook van een tramnetwerk met toekomst. Vanaf 2020 is hier door de MRDH en alle partners en vanuit verschillende sectoren aan gewerkt. In het voorjaar 2022 verscheen het eerste resultaat, het zogenoemde Contourenplan Tramnet. Dat leverde het uiteindelijke plan op, dat aan de colleges van B&W en de gemeenteraden van Rotterdam, Schiedam, Vlaardingen en Barendrecht werd voorgelegd.
Kritiek
Armand van de Laar, portefeuillehouder OV-ontwikkeling: “De reacties van politiek en samenleving waren heftig en ik begrijp dat. Elke verandering in het tramnetwerk heeft impact op inwoners, reizigers, andere weggebruiker en de openbare ruimte. Als de halte of lijn die je gebruikt wegvalt telt dat. Mensen zijn dan niet direct overtuigd van het alternatief. Soms heeft dat tijd nodig maar de betrokken gemeenten hebben ook aanpassingen ingebracht. Niet iedereen stellen we daarmee helemaal tevreden, maar er is een ultieme poging gedaan om tot gezamenlijk- en het best denkbare resultaat te komen en dat is gelukt.”
Schiedam
De MRDH start samen met de gemeente Schiedam een verkenning naar het OV in Schiedam Noord. Er is nog te veel onzekerheid over de komst en het gebruik van station Kethel waardoor er nu onvoldoende zicht is op de keuze voor passend OV bij het station. Daarom wordt nu geen besluit genomen over de toekomst van tramlijn 21. Dit betekent ook dat versterking van tramlijn 24 naar Vlaardingen Holy niet uitgevoerd kan worden voordat de verkenning in Schiedam-Noord is afgerond en daar keuzes in gemaakt zijn.
Rotterdam
De gemeente Rotterdam ging akkoord met het toekomstplan voor de tram, maar stelde een aantal aanvullingen en wijzigingen in het plan voor, die zijn overgenomen. Zo wil de gemeente zekerheid over herinrichting van straten waar de tram gaat verdwijnen (Nieuwe Binnenweg en Zaagmolenstraat) en moet vervangend OV geregeld zijn voordat de tram kan verdwijnen. De tram naar Molenlaan en Kleiweg blijft behouden met een bij de reizigersaantallen passende frequentie. Ook lijn 8 in Rotterdam-west met het eindpunt in Spangen blijft behouden, maar de tram gaat met een lagere frequente rijden. De bereikbaarheid met het OV van de Nieuwe Binnenweg en (op marktdagen) Delfshaven wordt nader onderzocht. Voor wijzingen rondom de Groene Hilledijk vraagt de gemeente om verdere onderbouwing, vooral in relatie tot de HOV Kralingse Zoom - Zuidplein.
Vervolg
De afspraken over de toekomst van de tram worden vastgelegd in een bestuursovereenkomst. Daarin wordt onder meer opgenomen dat, daar waar lijnen en haltes verdwijnen, een investering in alternatieven en verbeteringen wordt gedaan. Ook komen er afspraken in te staan over de elementen waar de gemeente als wegbeheerder en beheerder van de openbare ruimte, het bevoegd gezag is.
De uitvoering van het toekomstplan voor de tram start in 2024 en zal in 2030 voltooid zijn.