De Metropoolregio Rotterdam Den Haag ondersteunt het plan om de bedrijventerreinen Plaspoelpolder en Westvlietweg, beide pal aan de A4 gelegen, te revitaliseren. Woensdag nam de bestuurscommissie Economisch Vestigingsklimaat het besluit om € 560.000 te investeren in de gebieden. ‘We streven naar een gebied waar iedere vierkante meter goed wordt benut.’
Het doel is helder: de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) wil bestaande bedrijventerreinen de komende jaren voorzien van een kwaliteitsimpuls. Bedrijventerreinen bieden niet alleen werk aan zo’n dertig procent van de Zuid-Hollandse beroepsbevolking, ze kunnen ook een belangrijke bijdrage leveren aan urgente opgaven zoals de energietransitie en de circulaire economie.
De MRDH zet deze ambitie kracht bij met een investering van € 560.000 in de bedrijventerreinen Plaspoelpolder (middengebied) in Rijswijk en Westvlietweg in Den Haag. Saskia Bruines is wethouder Economie in Den Haag en voorzitter van de bestuurscommissie van de MRDH: ‘Met de financiële middelen van de MRDH kunnen we inzetten op het beter benutten van de bedrijventerreinen en via korte lijnen met ondernemers werken aan verbeteringen. Dan gaat het bijvoorbeeld om investeringen in de verdichting van het grondgebruik, veiligheid en in mogelijke bedrijfsverplaatsingen.’
Voldoende ruimte voor ondernemerschap en werkgelegenheid is van groot belang.
Er is grote behoefte aan deze impuls, want ‘de terreinen liggen er niet goed bij’. Jan Brugman, directeur van IPP Haaglanden, het industrieschap waar Plaspoelpolder en Westvlietweg onder vallen, windt er geen doekjes om. ‘De bereikbaarheid kan beter, er is relatief veel leegstand en op sommige plekken is sprake van ondermijning.’ Aan de randen van Plaspoelpolder wordt mede om die reden ruimte gegeven aan woningbouw. Maar het middengebied, zo benadrukt Werner van Damme, wethouder Economie in Rijswijk, blijft bestaan voor bedrijven. ‘Voldoende ruimte voor ondernemerschap en werkgelegenheid is van groot belang, zeker in een groeiregio. Uiteindelijk is het mkb de kurk waarop Nederland drijft.’
Voorbeeld voor de regio
Zowel Plaspoelpolder als Westvlietweg zijn ontwikkeld in de jaren zestig. Van Damme: ‘Bedrijven als Shell hadden hier enorme research- en developmentcentra. Maar de manier van werken is veranderd. We zien op deze bedrijventerreinen nu minder behoefte aan kantoren en meer aan bedrijfsruimte voor de maakindustrie. Dat vraagt om een transformatie.’ Want Plaspoelpolder en Westvlietweg zijn nog altijd strategische plekken voor ondernemers. ‘Je zit er pal aan de snelweg en precies tussen de twee belangrijkste vliegvelden van Nederland in. Bovendien hebben we een enorm arbeidspotentieel als achterland.’
Om tot de benodigde kwaliteitsimpuls te komen, worden de komende jaren volop pilots gedaan op het gebied van efficiëntere benutting van de bedrijventerreinen, het tegengaan en melden van ondermijning, samenwerking en transities. Hierbij wordt onder meer onderzocht of de ontwikkeling van meerlaagse bedrijfsgebouwen (zie kader) een manier is om meer ondernemers te huisvesten. De pilots, inclusief de opgedane kennis over herontwikkeling, dienen als voorbeeld voor de regio en stimuleren eigenaren om ook in hun vastgoed te investeren.
‘Een behoorlijke alliantie’
Aan ideeën geen gebrek. Zo overweegt IPP Haaglanden om fondsen op te zetten, bijvoorbeeld om bedrijven te stimuleren werk te maken van verduurzaming. Brugman: ‘We bestaan al zeventig jaar en hebben inmiddels een stevige reservepositie. Dat geld willen we terug laten vloeien naar de bedrijventerreinen.’ Ook wethouder Bruines ziet kansen: ‘Fondsen kunnen bij transformaties helpen om de vaak flink onrendabele ‘toppen’ van grond- en vastgoedaankopen te dekken. Momenteel onderzoeken we onder welke voorwaarde fondsvorming de meeste waarde toevoegt. Fondsvorming voor revitalisering van bedrijventerreinen is een regionaal vraagstuk. Daarom draagt de MRDH aan dergelijke onderzoeken bij en delen we de opgedane kennis met de regiogemeenten.’
Alleen los je geen problemen op.
Verder zetten de betrokken partijen in op samenwerking. De eerste stap is al gezet: samenwerking tussen overheden. In dit project werken IPP Haaglanden, de gemeenten Rijswijk en Den Haag en de ondernemersverenigingen nauw samen, daarbij financieel gesteund door de MRDH. ‘Al met al een behoorlijke alliantie’, constateert Brugman. ‘En dat is fijn, want bedrijven en ondernemers kijken niet naar gemeentegrenzen. Alleen los je geen problemen op. Het gaat erom dat bedrijven gefaciliteerd worden, in welke gemeente dat precies is maakt niet uit.’
Groen, aantrekkelijk, verduurzaamd
De volgende stap is een verbeterde samenwerking tussen (overheids)instellingen en het bedrijfsleven. Brugman: ‘Dat zijn nu nog twee gescheiden werelden. Voor een bedrijventerrein zijn niet alleen overheden verantwoordelijk, maar ook de bedrijven zelf.’ Vanuit Belangenvereniging Bedrijven Rijswijk is in ieder geval het initiatief genomen om een bedrijveninvesteringszone (biz) op te richten voor Plaspoelpolder, waarmee ondernemers zelf gaan bijdragen aan de ontwikkeling van het gebied. Westvlietweg heeft al zo’n biz. Bruines: ‘Door de samenwerking op te zoeken tussen overheden en ondernemers neemt onze slagkracht enorm toe.’
Dit project is geslaagd als Plaspoelpolder en Westvlietweg weer een volwaardig onderdeel zijn van onze stedelijke omgeving.
Het project waaraan de MRDH bijdraagt start begin 2024 en loopt tot 2027. ‘Het klinkt misschien wat dromerig,’ zegt Brugman, ‘maar mijn ideaalbeeld voor zowel Plaspoelpolder als Westvlietweg is dat je straks op een zondagmiddag gezellig door een groen, aantrekkelijk en verduurzaamd gebied kunt wandelen en fietsen. Dit project is wat mij betreft geslaagd als deze gebieden weer een normaal en volwaardig onderdeel zijn van onze stedelijke omgeving.’ Van Damme tot slot: ‘We streven naar een gebied waar iedere vierkante meter goed wordt benut, een gebied dat een aantrekkende werking heeft op ondernemerschap in de regio.’
Deze investering geeft invulling aan de regionale ambitie om actief in te zetten op het beter benutten van bestaande bedrijventerreinen en een kwaliteitsimpuls te stimuleren. Lees meer hierover in de Bedrijventerreinenstrategie MRDH 2023-2030 [pdf] en de Strategische Agenda 2023-2026 [pdf].
Meerlaagse bedrijfsgebouwen
Een ondernemer wil graag een eigen bedrijfspand met voldoende parkeerplekken, het liefst met laad- en lospunten. Dat betekent vaak een productiehal met kantoor op de eerste etage. Althans, dat is de klassieke gedachte. Omdat bedrijfsruimte schaars is, wordt in de bedrijvengebieden Plaspoelpolder en Westvlietweg geëxperimenteerd met meerlaagse bedrijfsgebouwen. Brugman: ‘Eerlijk is eerlijk, voorbeelden van geslaagde experimenten met meerlaagse bedrijfsruimten kan ik niet aaneen rijgen. Niettemin ben ik ervan overtuigd dat we dit avontuur aan moeten gaan. Voor de maakindustrie is het lastiger, maar er zijn zeker mogelijkheden. We gaan dit met elkaar onderzoeken.’
Van Damme ziet niet alleen ruimte-efficiëntie als voordeel, maar hoopt ook op synergie tussen bedrijven die straks een gebouw delen. ‘Door elkaar op te zoeken kom je tot betere resultaten en producten. Ik ben benieuwd naar de kruisbestuiving die ontstaat.' Om het idee handen en voeten te geven, overweegt IPP Haaglanden panden op te kopen, te ontwikkelen en daarna weer te verkopen. Brugman: ‘We zullen onze nek uitsteken en zelf het goede voorbeeld geven.’
