Het is meer dan een slogan. Het is iets waaraan wordt gewerkt door de gemeente Wassenaar en inmiddels ook in metropoolverband. Een voortvloeisel van de AB-commissie van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH). Kleinere en middelgrote gemeenten zijn daarin elkaars klankbord bij uitdagingen waar ze voor staan. Daarom een gesprek over regionaal denken en doen met de Wassenaarse burgemeester Leendert de Lange, de wethouder Economische Ontwikkeling en Verkeer&Vervoer, Caroline Klaver, en Simon Fortuyn, portefeuillehouder Wegennetwerk & Mobiliteitsmanagement van de MRDH.
Wassenaar: Poort naar de Hollandse Duinen. Het klinkt als het begin van een mooie droom. Of ligt er een probleem aan ten grondslag?
Caroline Klaver: “De uitdaging waar we voor staan is de toenemende verstedelijking en de druk die dat op de ruimte geeft. Groen hebben we nodig voor een leefbare omgeving. Wij hébben dat groen in Wassenaar. Onze ambitie is om het groen niet alleen te beschermen. We willen het versterken en verbinden met de regio. Van de duinen tot het Groene Hart. Het gaat dus om meer dan enkel een Wassenaars belang.”
Leendert de Lange: “Wassenaar ligt aan de noordkant van de metropoolregio. Qua inwoneraantal zijn we niet de grootste, maar door onze ligging verbinden we de Haagse en Leidse regio. Groen stopt niet bij de gemeentegrenzen. Die grenzen zitten in hoofden van bestuurders maar niet in de beleving van groen door de mensen. Dat gaat over de gemeentegrenzen heen. We zoeken dus de samenwerking in de metropoolregio met andere gemeenten en met partijen als de provincie Zuid-Holland, Holland Rijnland, Dunea, Staatsbosheer en Rijkswaterstaat.”
Wassenaar spreekt de metropoolregio aan op de verbinding tussen leefbaarheid, mobiliteit en verstedelijking. Hoe kijkt u daar tegenaan?
Simon Fortuyn: “Samen tot resultaat komen. Dat is waarvoor de MRDH is opgericht. We kunnen als netwerkorganisatie een belangrijke functie vervullen in de ambitie van Wassenaar. In aanleg is de MRDH de vervoersautoriteit, maar daar kwam inzet voor het economisch vestigingsklimaat bij. Nu zie je dat de verstedelijkingsopgave vraagt om ruimer denken: leefbaarheid en groen moet je met de kernopgaven van de MRDH verbinden. Als je dat doet is de kans veel groter dat je tot goed resultaat komt. De verbinding van Wassenaar met het Groene Hart is belangrijk voor een leefbare metropoolregio voor de huidige en toekomstige generatie.”
De AB-commissie is in het leven geroepen zodat negen kleine en middelgrote gemeenten als klankbord voor elkaar kunnen dienen. Een kraamkamer voor projecten die er voor hen toe doen. Maar werkt het ook zo?
Leendert de Lange: “Het werkt echt. Het gaat over de inhoud, in plaats van over bestuurlijke structuren. De gemeenten presenteren soms individueel en soms gezamenlijk, een project over bijvoorbeeld infrastructuur, groen en leefbaarheid. Hoe kunnen we dingen slimmer doen? Die vraag leggen we elkaar voor. We helpen elkaar ideeën op te werken tot concrete projecten die we vervolgens voorleggen aan een bestuurscommissie of het algemeen bestuur. Onze groene ambitie is er besproken en Westland en Maasluis brachten hun OV-ambities naar voren. Ook voerden we het goede gesprek over de ontwikkeling van foodtechnologie, dat ook een sterke troef is van de metropoolregio.”
Simon Fortuyn: “Ik vind dat mooi om te horen. We komen natuurlijk vanuit gescheiden stadsregio’s. De MRDH wordt steeds meer de netwerkorganisatie waar we naar op zoek zijn. Het verbinden en ondersteunen van elkaar is zó belangrijk. Daarom hebben we als MRDH voor deze fase van het project van Wassenaar een kwartiermaker aangesteld die kansen en haalbaarheid inventariseert.”
Er zijn ook criticasters die zeggen: prachtig dat groene verhaal van Wassenaar, maar het gaat hen uiteindelijk om het afschalen van de snelheid N44.
Caroline Klaver: “De aanleiding voor onze inzet was de afwaardering van de N44 voor autoverkeer. Al 30 jaar geleden was dat het onderwerp van gesprek, maar we leden een beetje aan tunnelvisie.
We zagen alleen de mogelijkheid voor ondertunneling. Het zou bijdragen aan de bereikbaarheid van de metropoolregio, maar het bleek gewoon een onmogelijke opgave. We zijn daarna meer gaan kijken naar wat onze positie is in de metropoolregio en hoe waardevol we daarin kunnen zijn als groene gemeente. Je moet afstappen van het idee dat iedere gemeente zijn eigen groene parkje heeft. Dan heb je nog geen geheel en doe je nog niets aan de bereikbaarheid van de groene omgeving. De groene long van de metropoolregio is groter dan Wassenaar. Hoe mooi is het niet als je de kust kunt verbinden met het Groene Hart? Het versterkt ook het economisch vestigingsklimaat, want dan zeggen mensen: hier wil ik wonen. Hier wil ik werken.”
Wat moet in 2030 in ieder geval gerealiseerd zijn van de groene droom van Wassenaar?
Leendert de Lange: “De verandering in mobiliteit is al gaande. De auto wordt minder dominant, de elektrische fiets komt op, de fietsinfrastructuur verbetert, je kunt makkelijker de keuze voor het OV maken. Als je dat koppelt aan een versterking van de groenstructuur en faciliteert met mobilityhubs dan draag je bij aan versterking van de leefomgeving. Kijk bijvoorbeeld hoe dat in Nationaal Park De Hoge Veluwe gebeurt. Daar is al jaren volstrekt normaal: je parkeert je auto bij de ingang en pakt een witte fiets. Dat soort voorzieningen moeten we gaan creëren in de metropoolregio.”
Simon Fortuyn: “Buiten de steden zijn mensen meer afhankelijk van de auto maar we zullen dat anders moeten faciliteren. Het momentum is er nu. Leefbaarheid is iets dat leeft bij mensen. Dat is een realiteit die uitgangspunt voor bestuurders moet zijn. Gemeenten rondom Wassenaar gaan samen kijken hoe we met verbetering van de regionale groenstructuur in relatie tot de mobiliteitstransitie om moeten gaan. Dat is winst.”
"We moeten toe naar een nieuwe balans tussen wonen, werken en recreëren"
Caroline Klaver: “We moeten loskomen van de belemmeringen van sectoraal denken. Niet te veel vragen: hoort deze opgave wel bij ons thuis ? Oude structuren moeten zich aanpassen aan nieuwe opgaven waar we voor staan. De MRDH doet dat. Ik vind dat knap van een organisatie die nog zo jong is.”
Leendert de Lange: “Zeer mee eens. We moeten ons beleid als gemeente en metropoolregio steeds vanuit de ogen van onze inwoners bezien. We moeten meebewegen met hoe mensen werken, leven en recreëren. We hebben in de metropoolregio zoveel kennis in huis die bij kan dragen aan vernieuwing, innovatie. Benut het. Anders denken leidt dan tot anders doen.”