Equestrum verbindt bedrijven en onderwijs voor een beter vestigingsklimaat

Campus- ontwikkeling

Hippische sector krijgt met campus Equestrum een innovatief ‘clubhuis’

Nederlandse paarden, ruiters en fokkers zijn wereldberoemd en Zuid-Holland heeft de meeste maneges van het land. Daarmee heeft de paardensport een enorm economisch potentieel. Om dat te verzilveren heeft die hippische sector behoefte aan goed opgeleide mensen, aan innovatie, vernieuwing én aan verbinding met andere sectoren. Kennis- en innovatiecentrum Equestrum is daarbij een spin in het web, met binnenkort een eigen campus. Paarden verbinden!

Het EK Vierspannen in Boedapest in september was - weer - een feest voor de Nederlandse equipe. Bram Chardon uit Den Hoorn won een gouden medaille in het individuele klassement. Zijn vader, IJsbrand Chardon, won zilver en in het landenklassement eindigde Nederland als eerste. “Bizar”, noemt Paulien Chardon het succes. Zij is directeur van het gelijknamige paardensportbedrijf Chardon in Den Hoorn. De winnaars van de gouden en zilveren medailles zijn haar zoon en echtgenoot.

Hippische wereldtop

Helemaal onverwacht komen al die medailles niet. Nederland behoort namelijk al decennialang tot de hippische wereldtop. En dat succes is niet alleen te meten in het aantal plakken. De economische waarde van de export van paarden bedraagt 276 miljoen euro, om maar een voorbeeld te noemen. Tel daarbij op alle Nederlanders die in het buitenland in de hippische sector actief zijn en de export van bijvoorbeeld materialen en paarden. Al met al heeft de paardensector daarmee een omzet van tussen de 1,5 en 2 miljard euro.

Sportopleiding Lentiz

Zuid-Holland is het epicentrum van de Nederlandse hippische sector, met onder meer de hoogste manage-dichtheid van het land en het jaarlijkse internationale event CHIO Rotterdam. Het landelijke opleidingscentrum voor de paardensport in Nederland bevond zich voorheen echter in het Brabantse Deurne, maar zij sloten enkele jaren geleden de deuren. Lentiz sprong daarop in: de onderwijsgroep bood al een opleiding voor paardenhouderij aan, maar nog niet voor het opleiden van sporters en instructeurs. Rick van Dam, lid van de Raad van Bestuur van Lentiz: “Die sportopleiding is heel belangrijk voor de sector. Daarom zijn we hiermee met regionale partijen aan de slag gegaan.” Resultaat: enkele jaren later startte de opleiding Paardensport bij Lentiz. Van Dam: “Inmiddels is 100% van de eerste lichting studenten geslaagd.”

"Er is in de paardensector behoefte aan een verbindend platform, aan een clubhuis"

Die opleiding was tevens aanleiding om een internationaal hippisch kennis- en innovatiecentrum te starten: Equestrum. Deze stichting - opgericht in 2016 - krijgt een eigen locatie in Midden-Delfland, op steenworp afstand van Paardensport Chardon. Beoogd directeur John de Vos: “Er is in de paardensector behoefte aan een verbindend platform, aan een clubhuis.”

Ondernemende families

Het nieuwe ‘clubhuis’ komt in een Rijksmonument: de Ommedijker Hoeve. Deze monumentale langhuisboerderij wordt komende jaren verbouwd tot “een plek waar mensen kennis en ervaringen delen, vernieuwende ideeën ontwikkelen, waar maatschappelijke meerwaarde ontstaat en waar diverse crossovers naar niet-hippische bedrijven en organisaties tot stand komen”, zo vertelt de website van Equestrum. De verbouwing wordt gerealiseerd door Van Mierlo Vastgoed, Bouw en Ontwikkeling. Een familiebedrijf uit de regio. En dat is geen toeval, volgens De Vos. “In Midden-Delfland zijn veel ondernemende families. En het mooie is: die hebben allemaal wat met paarden.” Dat beaamt directeur Willem van Mierlo :“Wij zijn opgegroeid met paarden.” Van Mierlo’s dochter Daniëlle won onder meer zilver en brons tijdens het EK Dressuur in 2010 en de familie is actief met onder meer het fokken en trainen van paarden.

Van Mierlo is vanaf de start betrokken bij de realisatie van de campus. “Al snel na de ideeën voor de opleiding kwam de gedachte een fysieke ontmoetingsplaats te creëren om opleiding, kennis, onderzoek en innovatie te bundelen.” Equestrum is dan ook een mooi voorbeeld van samen sterk: onderwijs, overheid en ondernemers slaan de handen ineen. Wim van Dalen van de gemeente Midden-Delfland: “Equestrum is een verbindende factor tussen mensen, economische sectoren en het Bijzonder Provinciaal Landschap in de paardensoort en de katalysator voor het economische verdienmodel vanuit de paardensport.”

De lat ligt hoog

Die verbinding vindt allereerst plaats rondom de opleiding van Lentiz. Een flink aantal maneges en paardensportbedrijven in de regio is betrokken als kernbedrijf, als satellietbedrijf of als stagebedrijf. In totaal gaat het om vele tientallen maneges in de regio. Paardensport Chardon is een van de drie kernbedrijven, zij zijn dus zeer actief betrokken bij beleid en uitvoering.

Paulien Chardon: “Wij zoeken gedreven mensen. Mensen met een topsportmentaliteit, met de juiste discipline. We hebben daarom in de samenwerking vanaf het begin de lat hoog gelegd. Dat verliep in het begin misschien een beetje stroef. Maar als je ‘paardenmensen’ wilt opleiden, dan lukt dat niet met alleen wat lesuurtjes vanuit de lesbanken. Dat moet met veel praktijk.”

Praktijkles bij campus Equestrum. Student op paard krijgt instructies.

De opleiding kwam er. Chardon: “De paardensport is er enorm mee geholpen.” De opzet voor de opleiding én de samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven is volgens Chardon een model dat ook voor andere sporten geschikt kan zijn. Niet voor niets noemde de pers de samenwerking al eens ‘Papendal aan de A4’.

Verbindingen leggen

Het ‘clubhuis’ in Schipluiden zal een belangrijke rol gaan spelen in de opleiding. Daarnaast zal in en rond het campusgebouw veel gedaan worden aan innovatie, vertelt De Vos van Equestrum. Zo komt er een plek waar paarden kunnen herstellen van blessures en wordt onderzoek gedaan naar bijvoorbeeld slimme zadels (die de belasting bij paarden verminderen). “Een soort hippische proeftuin.” Voor technische innovaties wordt verbinding gelegd met onder meer TNO en TU Delft. Van Mierlo: “Er komt ook een infrastructuur voor start-ups en incubators, zoals flexplekken en ruimtes voor onderzoek en kennisontmoetingen, bijvoorbeeld op het gebied van voeding, sport en veterinair-medisch.”

De Vos: “Op gebied van kennis en innovatie maken we verbindingen met onderwijs, onderzoek en andere sectoren, zoals de Mainport en de Greenport.” Maar ook met bijvoorbeeld de zorg komt een samenwerking. Zorginstantie ASVZ vroeg namelijk of het mogelijk was dat zorgcliënten er een plek konden krijgen. De oplossing: de dagbesteding van die cliënten kan plaatsvinden in en rond de campus, bijvoorbeeld in de horeca of door het uitvoeren van kleine werkzaamheden. En er komen woongelegenheden met zorgbestemming.

"We maken verbindingen met onderwijs, onderzoek en andere sectoren"

En niet te vergeten: de toeristische sector. Zo komen er routes voor ruiters in de buurt van het campusgebouw. De campus speelt op die manier dus ook een rol in de landschapsontwikkeling in de regio. Van Dalen van Midden-Delfland: “Voor ons als gemeente is de campus om twee redenen interessant. Allereerst het economisch potentieel. Maar ook zeker als onderdeel van het landschap. Voor het landschap is er een groot verschil of er ergens koeien grazen of paarden. Aan de randen van het Bijzonder Provinciaal Landschap zorgt de hippische sector ook voor een mooie overgang tussen stad en platteland.”

Life skills

De gehele eerste lichting van de opleiding Paardensport van Lentiz is succesvol afgestudeerd. Een score om trots op te zijn, vertelt Van Dam. “Dat 100% slaagt betekent dat de manier waarop we samenwerken met bedrijven werkt.” Alle studenten hebben inmiddels een baan. De meesten in de paardensector en enkelen vinden een baan in een verwante sector. Ze zijn namelijk breed opgeleid, onder meer op het gebied van evenementen en hospitality. Van Dam: “Het is een opleiding waar je ‘life skills’ leert.” Chardon: “En vergeet niet: ze blijven meestal wonen in de regio én blijven actief in de paardensector, bijvoorbeeld door ’s avonds les te geven.”

Corona zorgde voor vertraging in de procedures rondom de boerderij. Maar naar verwachting is het ‘clubhuis’ in seizoen 2022/2023 gereed. Alle seinen staan op groen. Van Mierlo: “Alle ingrediënten en intenties zijn aanwezig om van de Equestrum Campus een succes te maken, op een iconische plek in Midden-Delfland en in directe verbinding met de Metropool-omgeving. Paarden verbinden.”

Versnelling regionale campussen

De Metropoolregio Rotterdam Den Haag versnelt de vorming van regionale campussen door cofinanciering en draagt daarmee bij aan een verbetering van de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Daarnaast is er het regionaal campusnetwerk waarin gemeenten en onderwijsinstellingen kennis en ervaringen delen en samenwerken met het bedrijfsleven. De MRDH investeerde al in 14 mbo- en hbo-campusprojecten. Het Equestrum in Midden-Delfland is daar een van.