Brielle
Project: Stikstof terugdringen in Natura 2000-gebieden
Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. Daarvoor is afgesproken dat er een maximale hoeveel stikstof mag neerslaan, omdat te veel stikstof schadelijk is voor de natuur. In gemeente Westvoorne ligt zo’n Natura 2000-gebied. Daarom is gemeente Westvoorne medio 2020 gestart met de ‘Gebiedsgerichte aanpak Stikstof’, in samenwerking met onder andere provincie Zuid-Holland en natuur- en milieuorganisaties. Doelen zijn het terugdringen van stikstofemissies, natuurherstel en mogelijkheden creëren voor recreatie en kleinschalige woningbouw. Circa 10-15% van de stikstofdepositie komt uit het gebied zelf. De gemeente zet daarom in op het terugdringen van deze bronnen.
Samenwerking
De gemeenten Brielle, Hellevoetsluis en Westvoorne werken hierin samen.
Stand van zaken
In verkennende gesprekken zijn het probleem, de betrokken partijen en de mogelijke oplossingsrichtingen in beeld gebracht. De focus ligt voorlopig op:
- paardenhouderijen (particulier en/of commercieel)
- innovatief bouwen
Fase 1 van het project is gestart. Hierin verzamelt YES!Delft met alle stakeholders de perspectieven op het probleem, om zo te komen tot een centrale kernprobleemstelling. YES!Delft doet ook onderzoek naar de businesscase: wat kost het de gemeente? En wat kost het de andere stakeholders? Uiteindelijk voert YES!Delft een technologiescan uit, waarmee ze inzichtelijk maken wat mogelijke oplossingen zijn. Deze oplossingen worden dan verder uitgewerkt in een technologiematrix.
Capelle aan den IJssel
Project: Afvalscheiding in hoogbouw
De rijksoverheid wil minder huishoudelijk afval én dat afval wordt gescheiden. Goed gescheiden afval is namelijk makkelijker te recyclen. Daarom heeft de rijksoverheid limieten opgelegd voor het aantal kilo’s restafval dat per huishouden geproduceerd mag worden. Maar in veel gemeenten worden deze limieten niet gehaald, wat leidt tot grote kosten voor gemeenten, onder andere door rijksheffingen. In wijken met hoogbouw blijkt het aandeel van recycling en gescheiden afval veel te laag te zijn. Met de gemeenten Capelle aan den IJssel en Maassluis is daarom een project gestart om oplossingsrichtingen te zoeken voor het scheiden van afval in hoogbouw.
Samenwerking
De gemeenten Capelle aan den IJssel en Maassluis werken samen in dit project.
Stand van zaken
Fase 1: probleemanalyse en businesscase
In fase 1 van dit project heeft YES!Delft de businesscase onderzocht. Daaruit blijkt dat de meeste gemeenten binnen de metropoolregio Rotterdam Den Haag met dit probleem te maken krijgen en dat er een potentiële besparing is van 25 miljoen euro per jaar voor de hele metropoolregio.
Ook heeft YES!Delft in fase 1 verschillende technologische oplossingen aangedragen. De twee meest noemenswaardige oplossingen zijn gassificatie (zie fase 2) en voedselvermalers. Bij deze laatste oplossing wordt groente-, fruit- en tuinafval in flats vermalen en via de vuilwaterafvoer afgevoerd. Onderaan de flat wordt het centraal ingezameld en vergist. Dit scheelt veel restafval en blijkt de meest veelbelovende oplossing. De G4 gemeenten doen al onderzoek naar deze oplossingsrichting, dus er wordt gekeken of de gemeenten Capelle aan den IJssel en Maassluis kunnen aanhaken bij dit onderzoek.
Fase 2: gassificatie
Gassificatie is een technologie waarbij ongescheiden afval door hoge temperatuur wordt omgezet in bruikbare chemicaliën. Voor deze veelbelovende technologie heeft YES!Delft de businesscase onderzocht voor gemeenten. Hoewel de technologie zowel op het vlak van CO2-uitstoot, als op het vlak van financiële besparing erg aantrekkelijk lijkt, zijn er nog wel barrières. Denk aan regelgeving en concurrentie met langdurige afvalverbrandingscontracten. Omdat het veranderen van landelijke wetgeving niet onder het mandaat van de MRDH valt, is voor nu besloten om geen verdere stappen op dit vlak te ondernemen. Fase 2 is daarmee afgerond.
Delft (2 projecten)
Project: Handhaving fietsparkeren
Nederlandse gemeenten zijn succesvol in het stimuleren van fietsgebruik. Alleen dit leidt vaak tot een tekort aan fietsenstallingen in de binnensteden. Dit tekort kan oplopen tot wel 2.000 stallingsplaatsen. Wanneer de stallingen vol zijn, worden de fietsen geparkeerd op straten en trottoirs. Dat zorgt niet alleen voor een rommelig straatbeeld en minder ruimte voor voetgangers, ook nood- en hulpdiensten ervaren er hinder van omdat zij moeilijk langs de geparkeerde fietsen komen. Daarom gingen gemeenten Delft en Den Haag op zoek naar passende alternatieven om fietsparkeren te handhaven, zonder daarbij het fietsgebruik te ontmoedigen.
Samenwerking
Samen met gemeente Delft werkt de gemeente Den Haag aan dit project.
Stand van zaken
Fase 1: probleemanalyse
De gemeenten Delft en Den Haag zijn samengebracht op basis van gelijksoortige problematiek op het gebied van fietsparkeren in stadscentra. De gemeenten, de MRDH en YES!Delft startten in december 2019 een Techlab. In een Techlab wordt gekeken welke bestaande technieken ingezet kunnen worden voor het probleem. Daartoe is eerst een probleemanalyse gedaan. Daaruit blijkt dat het probleem een complexe combinatie is van regelgeving, gedrag en beleid waarbij de gemeenten de fietser niet wil ontmoedigen. Vervolgens is onderzocht welke mogelijke technologieën er zijn om het fietsparkeren te handhaven. Resultaat is een technologiematrix met vele oplossingsrichtingen, van RFID-chips, barcodes en stickers op het fietspad tot aan gerobotiseerde ondergrondse fietsenstallingen.
Vervolg
Door het complexe samenspel aan deelproblemen herkende de gemeente Den Haag zich niet meer in de mogelijke vervolgtrajecten en heeft zich daarom teruggetrokken uit het project. Met gemeente Delft wordt besproken welk vervolgtraject er komt.
Project: Controle kademuren en bruggen
De kademuren en bruggen in binnensteden zijn soms wel honderden jaren oud. Het is daarom belangrijk om de staat van de bouwwerken in detail in kaart te brengen en continu te blijven analyseren. Zo kan worden voorkomen dat er een oude kademuur instort, zoals in september 2020 in Amsterdam gebeurde. Vaak komen problemen aan kademuren en bruggen pas aan het licht wanneer dit al te laat is. Gemeenten Delft en Maassluis werken daarom samen binnen dit project, om een technologische oplossing te vinden voor het voorspelbaar onderhoud van bruggen en kademuren.
Samenwerking
De gemeente Delft werkt hierin samen met de gemeente Maassluis.
Stand van zaken
Fase 1: probleemanalyse
YES!Delft analyseerde het probleem en de business case. Wat kost het bijvoorbeeld om een kademuur op traditionele wijze te inspecteren? En wat kost het als een straat door verkeerde planning in een korte tijd twee keer opengebroken moet worden? Wat kost het als er gevolgschade ontstaat? Vervolgens maakte YES!Delft een technologiematrix met allerlei mogelijke oplossingen voor het probleem, variërend van satelliet-data, laserscanners, Lidar, Digital twins en Sonar tot fotogrammetrie.
Fase 2: cocreatie
Het oorspronkelijke plan was om meerdere gemeenten bij dit project te betrekken, maar tijdens de uitvoering is besloten om het toch bij twee gemeenten te houden: Delft en Maassluis. Reden hiervoor was de wens om het aantal stakeholders klein te houden, gezien de materie op inhoud al complex genoeg bleek te zijn.
Uiteindelijk zijn er twee voorstellen gekomen voor het realiseren van voorspelbaar onderhoud van kademuren en bruggen. Eén technologie is gebaseerd op glasvezelkabels, de andere op Lidar en Sonar, gekoppeld met Digital twins. Gemeente Delft gaf akkoord op een proef met de glasvezeltechniek en in december 2020 is de kabel aangebracht langs een gracht.
Fase 3: prototyping
Op basis van de resultaten uit Fase 2 is met gemeente Delft besloten om een prototype te maken op basis van glasvezeltechniek. Als locatie voor de kleinschalige proef is de zuidzijde Binnenwatersloot in Delft gekozen. Het resultaat hiervan wordt eind 2021 bekend. Met gemeente Maassluis is op basis van de resultaten uit Fase 2 besloten om een prototype te maken op basis van Sonar, Lidar en Digital twins. Er wordt nu verkend welke kade in Maassluis geschikt is voor deze kleinschalige proef.
Den Haag (3 projecten)
Project: Parkeerdruk meten
Gemeenten Den Haag en Leidschendam-Voorburg hebben te maken met parkeerdruk. Een te hoge parkeerdruk leidt tot een slechtere bereikbaarheid, verkeersveiligheid en leefbaarheid. De uitdaging is om voor de probleemgebieden binnen deze gemeenten de parkeerdruk in kaart te brengen: wat is de parkeercapaciteit en wat is de actuele bezetting van de parkeervoorzieningen? Op basis daarvan kunnen de gemeenten dan beter parkeerbeleid maken en kunnen ze bij klachten of meldingen sneller zien wat er aan de hand is. Bestaande methoden zijn te onnauwkeurig, te duur of niet schaalbaar genoeg. Daarom werken de gemeenten Den Haag en Leidschendam-Voorburg binnen dit project samen met YES!Delft om een technologische oplossing te vinden.
Samenwerking
Gemeenten Den Haag werkt samen met gemeente Leidschendam-Voorburg aan dit project.
Stand van zaken
In 2019 is een ‘Parking pressure data challenge’ georganiseerd. Hierop reageerden 58 startups uit 23 verschillende landen, allemaal gespecialiseerd in technologieën als camera’s, digital twins, predicive analytics/AI, sensors/IoT en mapping solutions. Tijdens de finaledag presenteerden acht door YES!Delft geselecteerde startups hun probleemoplossende technologieën. Uiteindelijk werden de startups Bliq en Parkeagle benoemd als winnaars. Begin 2020 zijn zij gestart met pilots in beide gemeenten, waarbij sensoren, camera’s en een app ingezet worden om de parkeerdruk te meten. Gemeente Leidschendam-Voorburg zit nog in de fase van dataverzameling en analyse. In de gemeente Den Haag is de pilot bijna afgerond en wordt er een vervolg gegeven aan de samenwerking met Parkeagle.
Project: Handhaving fietsparkeren
Nederlandse gemeenten zijn succesvol in het stimuleren van fietsgebruik. Alleen dit leidt vaak tot een tekort aan fietsenstallingen in de binnensteden. Dit tekort kan oplopen tot wel 2.000 stallingsplaatsen. Wanneer de stallingen vol zijn, worden de fietsen geparkeerd op straten en trottoirs. Dat zorgt niet alleen voor een rommelig straatbeeld en minder ruimte voor voetgangers, ook nood- en hulpdiensten ervaren er hinder van omdat zij moeilijk langs de geparkeerde fietsen komen. Daarom gingen gemeenten Delft en Den Haag op zoek naar passende alternatieven om fietsparkeren te handhaven, zonder daarbij het fietsgebruik te ontmoedigen.
Samenwerking
Samen met gemeente Delft werkt Den Haag aan dit project.
Stand van zaken
Fase 1: probleemanalyse
De gemeenten Delft en Den Haag zijn samengebracht op basis van gelijksoortige problematiek op het gebied van fietsparkeren in stadscentra. De gemeenten, de MRDH en YES!Delft startten in december 2019 een Techlab. In een Techlab wordt gekeken welke bestaande technieken ingezet kunnen worden voor het probleem. Daartoe is eerst een probleemanalyse gedaan. Daaruit blijkt dat het probleem een complexe combinatie is van regelgeving, gedrag en beleid waarbij de gemeenten de fietser niet wil ontmoedigen. Vervolgens is onderzocht welke mogelijke technologieën er zijn om het fietsparkeren te handhaven. Resultaat is een technologiematrix met vele oplossingsrichtingen, van RFID-chips, barcodes en stickers op het fietspad tot aan gerobotiseerde ondergrondse fietsenstallingen.
Vervolg
Door het complexe samenspel aan deelproblemen herkende de gemeente Den Haag zich niet meer in de mogelijke vervolgtrajecten en heeft zich daarom teruggetrokken uit het project. Met gemeente Delft wordt besproken welk vervolgtraject er komt.
Project: Inzamelen matrassen
Alleen al in gemeente Den Haag worden ongeveer 3000 matrassen per maand afgedankt. Een klein deel wordt via de juiste kanalen aangeboden, maar veel komt ook tussen het grofvuil terecht. Er bestaan initiatieven die matrassen recyclen, maar veel matrassen komen vuil of vochtig aan. Omdat die zowel lastiger te recyclen zijn als een brandgevaar vormen, mogen die door de recycler niet geaccepteerd worden. Dus rest enkel verbranding. Omdat de materialen in matrassen de ovens vervuilen en extra schoonmaak vereisen betalen veel gemeentes een hoge extra bijdrage.
Samenwerking
De gemeente Den Haag werkt hierin samen met gemeente Rotterdam.
Stand van zaken
In de eerste fase van dit Techlabproject met gemeenten Rotterdam en Den Haag is berekend dat de business case voor gemeentes bestond uit een potentiële besparing van €500.000 tot €800.000 per jaar. Daarnaast was er nog een flinke winst te halen op milieu-impact en aantrekkelijkheid van de leefomgeving voor inwoners. Om dit probleem op te lossen zijn verschillende technologierichtingen gezocht. Deze variëren van oplossingen om de matrassen schoon te maken als ze vuil binnen komen, andere momenten van inzamelen, tot andere manieren van recyclen.
In fase 2 zijn drie oplossingsrichtingen gekomen die zich met name richten op hergebruik van matrassen en het achter de voordeur inzamelen van matrassen, wat het aandeel in recycling hoger maakt. Er komen steeds meer opties en capaciteit beschikbaar voor het recyclen van matrassen.
Pilot
In het tweede kwartaal van 2021 heeft er een pilot plaatsgevonden met gemeente Rotterdam. Hierin is onderzocht of een platform om ophaalpartners en burgers aan elkaar te koppelen in de praktijk werkt en kosteneffectief is. Hiervoor is een Minimal Viable Product versie gemaakt van een webportal, zijn partners gevonden die bereid waren deel te nemen in een pilot en is in een aantal postcodegebieden van de gemeente Rotterdam gedurende 4 weken getest. Zowel van burgers als van de ophaalpartners is feedback opgehaald en de reacties waren erg positief. De ophaalpartners zouden direct willen opschalen, burgers beoordeelden de dienst overwegend positief. Meer dan 50% gaf de dienst een 10 als rapportcijfer.
Door dit in de praktijk te testen heeft de MRDH veel geleerd over de mogelijkheden en wat er nog opgelost moet worden om dit grootschalig uit te rollen voor de hele metropoolregio. Op dit moment wordt overleg gevoerd met de gemeente Rotterdam over de vervolgstappen.
Bekijk het filmpje: https://youtu.be/3t5YtZ9c_0w
Hellevoetsluis
Project: Stikstof terugdringen in Natura 2000-gebieden
Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. Daarvoor is afgesproken dat er een maximale hoeveel stikstof mag neerslaan, omdat te veel stikstof schadelijk is voor de natuur. In gemeente Westvoorne ligt zo’n Natura 2000-gebied. Daarom is gemeente Westvoorne medio 2020 gestart met de ‘Gebiedsgerichte aanpak Stikstof’, in samenwerking met onder andere provincie Zuid-Holland en natuur- en milieuorganisaties. Doelen zijn het terugdringen van stikstofemissies, natuurherstel en mogelijkheden creëren voor recreatie en kleinschalige woningbouw. Circa 10-15% van de stikstofdepositie komt uit het gebied zelf. De gemeente zet daarom in op het terugdringen van deze bronnen.
Samenwerking
De gemeenten Hellevoetsluis, Brielle en Westvoorne werken hierin samen.
Stand van zaken
In verkennende gesprekken zijn het probleem, de betrokken partijen en de mogelijke oplossingsrichtingen in beeld gebracht. De focus ligt voorlopig op:
- paardenhouderijen (particulier en/of commercieel)
- innovatief bouwen
Fase 1 van het project is gestart. Hierin verzamelt YES!Delft met alle stakeholders de perspectieven op het probleem, om zo te komen tot een centrale kernprobleemstelling. YES!Delft doet ook onderzoek naar de businesscase: wat kost het de gemeente? En wat kost het de andere stakeholders? Uiteindelijk voert YES!Delft een technologiescan uit, waarmee ze inzichtelijk maken wat mogelijke oplossingen zijn. Deze oplossingen worden dan verder uitgewerkt in een technologiematrix.
Lansingerland
Project: Eigen vervoer senioren
Senioren hebben vaak nog wat grotere scootmobielen die in een gemeenschappelijk ruimten worden opgeladen. De plekken voor deze scootmobielen nemen echter veel ruimte in, iets waarmee bij oudere wooncomplexen geen rekening is gehouden. Het gevolg is dat een aanvraag voor een voorziening voor een scootmobiel wordt afgewezen omdat er geen stallingsruimte meer is. Geen scootmobiel kan betekenten dat iemand in een isolement raakt. Of er wordt veel geld (en ruimte) uitgegeven om deze voorzieningen toch te creëren. Door de vergrijzing en het feit dat men steeds langer blijft thuis wonen neemt de behoefte aan deze voorzieningen toe. Tegelijk lopen de kosten voor de WMO binnen gemeenten op.
Samenwerking
De gemeente Lansingerland werkt hierin samen met gemeente Pijnacker-Nootdorp.
Stand van zaken
Fase 1 van dit project is afgerond: de businesscase, de stakeholders, de operatie en de technologie is in kaart gebracht. De oplopende kosten zijn duidelijk naar voren gekomen, evenals het grote aantal stakeholders die betrokken zijn bij dit probleem. Gemeentes hebben de operationele verplichting om de WMO-voorzieningen te blijven bekostigen, en dit moet ook veilig gebeuren. De brandweer bijvoorbeeld gaf aan dat scootmobielen een gevaar bij brand kunnen vormen, zowel als ze de gang (vluchtweg) blokkeren als wanneer de batterij van de scootmobiel zelf in brand vliegt
Er zijn veel technische oplossingen gevonden voor dit probleem, een kleine greep uit de oplossingen:
- Kleinere scootmobielen verstrekken die binnenhuis gestald en opgeladen worden.
- Grote scootmobielen (voor langere afstanden) delen met elkaar. Met name op plekken waar veel senioren bij elkaar in de buurt wonen
- Brandveilige compartimenten
- Uitklapbare balustrades voor een galerij
Voor een vervolgtraject waarin oplossingen geschetst gaan worden wordt nu overleg gevoerd met de gemeenten.
Leidschendam-Voorburg
Project: Parkeerdruk meten
Gemeenten Den Haag en Leidschendam-Voorburg hebben te maken met parkeerdruk. Een te hoge parkeerdruk leidt tot een slechtere bereikbaarheid, verkeersveiligheid en leefbaarheid. De uitdaging is om voor de probleemgebieden binnen deze gemeenten de parkeerdruk in kaart te brengen: wat is de parkeercapaciteit en wat is de actuele bezetting van de parkeervoorzieningen? Op basis daarvan kunnen de gemeenten dan beter parkeerbeleid maken en kunnen ze bij klachten of meldingen sneller zien wat er aan de hand is. Bestaande methoden zijn te onnauwkeurig, te duur of niet schaalbaar genoeg. Daarom werken de gemeenten Den Haag en Leidschendam-Voorburg binnen dit project samen met YES!Delft om een technologische oplossing te vinden.
Samenwerking
Gemeenten Leidschendam-Voorburg en Den Haag werken samen aan dit project.
Stand van zaken
In 2019 is een ‘Parking pressure data challenge’ georganiseerd. Hierop reageerden 58 startups uit 23 verschillende landen, allemaal gespecialiseerd in technologieën als camera’s, digital twins, predicive analytics/AI, sensors/IoT en mapping solutions. Tijdens de finaledag presenteerden acht door YES!Delft geselecteerde startups hun probleemoplossende technologieën. Uiteindelijk werden de startups Bliq en Parkeagle benoemd als winnaars. Begin 2020 zijn zij gestart met pilots in beide gemeenten, waarbij sensoren, camera’s en een app ingezet worden om de parkeerdruk te meten. Gemeente Leidschendam-Voorburg zit nog in de fase van dataverzameling en analyse. In de gemeente Den Haag is de pilot bijna afgerond en wordt er een vervolg gegeven aan de samenwerking met Parkeagle.
Bekijk het filmpje: https://youtu.be/9taAYdAb26M
Maassluis (2 projecten)
Project: Controle kademuren en bruggen
De kademuren en bruggen in binnensteden zijn soms wel honderden jaren oud. Het is daarom belangrijk om de staat van de bouwwerken in detail in kaart te brengen en continu te blijven analyseren. Zo kan worden voorkomen dat er een oude kademuur instort, zoals in september 2020 in Amsterdam gebeurde. Vaak komen problemen aan kademuren en bruggen pas aan het licht wanneer dit al te laat is. Gemeenten Delft en Maassluis werken daarom samen binnen dit project, om een technologische oplossing te vinden voor het voorspelbaar onderhoud van bruggen en kademuren.
Samenwerking
Gemeenten Delft en Maassluis werken samen binnen dit project.
Stand van zaken
Fase 1: probleemanalyse
YES!Delft analyseerde het probleem en de business case. Wat kost het bijvoorbeeld om een kademuur op traditionele wijze te inspecteren? En wat kost het als een straat door verkeerde planning in een korte tijd twee keer opengebroken moet worden? Wat kost het als er gevolgschade ontstaat? Vervolgens maakte YES!Delft een technologiematrix met allerlei mogelijke oplossingen voor het probleem, variërend van satelliet-data, laserscanners, Lidar, Digital twins en Sonar tot fotogrammetrie.
Fase 2: cocreatie
Het oorspronkelijke plan was om meerdere gemeenten bij dit project te betrekken, maar tijdens de uitvoering is besloten om het toch bij twee gemeenten te houden: Delft en Maassluis. Reden hiervoor was de wens om het aantal stakeholders klein te houden, gezien de materie op inhoud al complex genoeg bleek te zijn.
Uiteindelijk zijn er twee voorstellen gekomen voor het realiseren van voorspelbaar onderhoud van kademuren en bruggen. Eén technologie is gebaseerd op glasvezelkabels, de andere op Lidar en Sonar, gekoppeld met Digital twins. Gemeente Delft gaf akkoord op een proef met de glasvezeltechniek en in december 2020 is de kabel aangebracht langs een gracht.
Fase 3: prototyping
Op basis van de resultaten uit Fase 2 is met gemeente Delft besloten om een prototype te maken op basis van glasvezeltechniek. Als locatie voor de kleinschalige proef is de zuidzijde Binnenwatersloot in Delft gekozen. Het resultaat hiervan wordt eind 2021 bekend.
Met gemeente Maassluis is op basis van de resultaten uit Fase 2 besloten om een prototype te maken op basis van Sonar, Lidar en Digital twins. Er wordt nu verkend welke kade in Maassluis geschikt is voor deze kleinschalige proef.
Project: Afvalscheiding in hoogbouw
De rijksoverheid wil minder huishoudelijk afval én dat afval wordt gescheiden. Goed gescheiden afval is namelijk makkelijker te recyclen. Daarom heeft de rijksoverheid limieten opgelegd voor het aantal kilo’s restafval dat per huishouden geproduceerd mag worden. Maar in veel gemeenten worden deze limieten niet gehaald, wat leidt tot grote kosten voor gemeenten, onder andere door rijksheffingen. In wijken met hoogbouw blijkt het aandeel van recycling en gescheiden afval veel te laag te zijn. Met de gemeenten Capelle aan den IJssel en Maassluis is daarom een project gestart om oplossingsrichtingen te zoeken voor het scheiden van afval in hoogbouw.
Samenwerking
Gemeenten Maassluis en Capelle aan den IJssel werken hierin samen.
Stand van zaken
Fase 1: probleemanalyse en businesscase
In fase 1 van dit project heeft YES!Delft de businesscase onderzocht. Daaruit blijkt dat de meeste gemeenten binnen de metropoolregio Rotterdam Den Haag met dit probleem te maken krijgen en dat er een potentiële besparing is van 25 miljoen euro per jaar voor de hele metropoolregio.
Ook heeft YES!Delft in fase 1 verschillende technologische oplossingen aangedragen. De twee meest noemenswaardige oplossingen zijn gassificatie (zie fase 2) en voedselvermalers. Bij deze laatste oplossing wordt groente-, fruit- en tuinafval in flats vermalen en via de vuilwaterafvoer afgevoerd. Onderaan de flat wordt het centraal ingezameld en vergist. Dit scheelt veel restafval en blijkt de meest veelbelovende oplossing. De G4 gemeenten doen al onderzoek naar deze oplossingsrichting, dus er wordt gekeken of de gemeenten Capelle aan den IJssel en Maassluis kunnen aanhaken bij dit onderzoek.
Fase 2: gassificatie
Gassificatie is een technologie waarbij ongescheiden afval door hoge temperatuur wordt omgezet in bruikbare chemicaliën. Voor deze veelbelovende technologie heeft YES!Delft de businesscase onderzocht voor gemeenten. Hoewel de technologie zowel op het vlak van CO2-uitstoot, als op het vlak van financiële besparing erg aantrekkelijk lijkt, zijn er nog wel barrières. Denk aan regelgeving en concurrentie met langdurige afvalverbrandingscontracten. Omdat het veranderen van landelijke wetgeving niet onder het mandaat van de MRDH valt, is voor nu besloten om geen verdere stappen op dit vlak te ondernemen. Fase 2 is daarmee afgerond.
Pijnacker-Nootdorp
Project: Eigen vervoer senioren
Senioren hebben vaak nog wat grotere scootmobielen die in een gemeenschappelijk ruimten worden opgeladen.
De plekken voor deze scootmobielen nemen echter veel ruimte in, iets waarmee bij oudere wooncomplexen geen rekening is gehouden.
Het gevolg is dat een aanvraag voor een voorziening voor een scootmobiel wordt afgewezen, omdat er geen stallingsruimte meer is. Geen scootmobiel kan betekenen dat iemand in een isolement raakt. Of er wordt veel geld (en ruimte) uitgegeven om deze voorzieningen toch te creëren. Door de vergrijzing en het feit dat men steeds langer blijft thuis wonen neemt de behoefte aan deze voorzieningen toe. Tegelijk lopen de kosten voor de WMO binnen gemeenten op.
Samenwerking
De gemeente Pijnacker-Nootdorp werkt hierin samen met gemeente Lansingerland.
Stand van zaken
Fase 1 van dit project is afgerond: de businesscase, de stakeholders, de operatie en de technologie is in kaart gebracht. De oplopende kosten zijn duidelijk naar voren gekomen, evenals het grote aantal stakeholders die betrokken zijn bij dit probleem. Gemeenten hebben de operationele verplichting om de WMO-voorzieningen te blijven bekostigen, en dit moet ook veilig gebeuren. De brandweer bijvoorbeeld gaf aan dat scootmobielen een gevaar bij brand kunnen vormen, zowel als ze de gang (vluchtweg) blokkeren, als wanneer de batterij van de scootmobiel zelf in brand vliegt
Er zijn veel technische oplossingen gevonden voor dit probleem, een kleine greep uit de oplossingen:
- Kleinere scootmobielen verstrekken die binnenhuis gestald en opgeladen worden.
- Grote scootmobielen (voor langere afstanden) delen met elkaar. Met name op plekken waar veel senioren bij elkaar in de buurt wonen
- Brandveilige compartimenten
- Uitklapbare balustrades voor een galerij
Voor een vervolgtraject waarin oplossingen geschetst gaan worden, wordt nu overleg gevoerd met de gemeenten.
Ridderkerk
Project: Luchtkwaliteit
De gemeenten Wassenaar en Ridderkerk zijn bezig met de luchtkwaliteit in hun gemeente. Wassenaar omdat zij erg veel waarde hecht aan de natuur binnen de gemeentegrenzen, en de invloed van de N44 daarop. Ridderkerk heeft veel betrokken burgers die alert zijn op luchtkwaliteit, mede doordat Ridderkerk is ingesloten door 3 snelwegen.
Samenwerking
De gemeente Ridderkerk werkt in dit project samen met de gemeente Wassenaar.
Stand van zaken
In een traject van drie maanden zijn er 44 Europese startups met innovatieve oplossingen gescout waarvan uiteindelijk 10 zijn geselecteerd voor het Final Event op 9 december 2020. De winnaar (de Franse Startup AtmoTrack) is begin 2021 samen met beide gemeentes een pilot samenwerking aangegaan.
Vanaf 1 mei is de installatie, implementatie en de dataverzameling van de pilot van start gaan.
Kijk voor meer informatie over deze pilot op https://www.youtube.com/watch?v=tyDR3ZmKYHc
Rijswijk
Project: Afvalbijplaatsing
In Rijswijk plaatsen sommige bewoners hun vuilniszakken naast de containers, wat zorgt voor overlast.
Samenwerking
De gemeente Rijswijk werkt hierin samen met de gemeente Schiedam.
Stand van zaken
Schiedam en Rijswijk hebben het probleem onderzocht van het bijplaatsen van vuilniszakken en grofvuil bij gemeenschappelijke afvalcontainers in wijken. In de eerste fase is gekeken naar het probleem, de oorzaken, de businesscase en mogelijke technische oplossingen. Hieruit bleek dat de kosten voor BOA’s en handhaving op afval voor beide gemeentes behoorlijk hoog zijn, wat ruimte geeft voor technische innovatie. Door mee te rijden met de BOA’s is ontdekt dat de bijplaatsing vaak niet veroorzaakt werd door onwil van de burgers, maar door defecte containers. Technologische oplossingen die gevonden werden variëren van privacy-bewarende camera’s die de vloer rond de container automatisch monitoren tot speciale systemen om de afvalcontainer met een smartphone te kunnen openen.
Na afloop van het project hebben zowel gemeente Schiedam als Rijswijk aangegeven een Fase 2 te willen starten om enkele van deze oplossingsrichtingen verder uit te werken. Daarnaast wordt van een aantal oplossingen al direct prototypes uitgewerkt. Een hiervan is de kartonsnijder: deze komt op papiercontainers om eenvoudig kartonnen dozen kleiner te maken, maar wel op een manier die veilig is voor bijvoorbeeld spelende kinderen. Lees hier meer over in het digitale magazine: https://www.yumpu.com/nl/document/read/65766154/rijswijkspecial-6, op pagina 12.
voor meer informatie kijk het filmpje: https://youtu.be/Ms2P0coF8x8
Rotterdam
Project: Inzamelen matrassen
Alleen al in gemeente Den Haag worden ongeveer 3000 matrassen per maand afgedankt. Een klein deel wordt via de juiste kanalen aangeboden, maar veel komt ook tussen het grofvuil terecht. Er bestaan initiatieven die matrassen recyclen, maar veel matrassen komen vuil of vochtig aan. Omdat die zowel lastiger te recyclen zijn, als een brandgevaar vormen, mogen die door de recycler niet geaccepteerd worden. Dus rest enkel verbranding. Omdat de materialen in matrassen de ovens vervuilen en extra schoonmaak vereisen betalen veel gemeentes een hoge extra bijdrage.
Samenwerking
Gemeenten Rotterdam werkt hierin samen met de gemeente Den Haag.
Stand van zaken
In de eerste fase van dit Techlabproject met gemeenten Rotterdam en Den Haag is berekend dat de business case voor gemeentes bestond uit een potentiële besparing van €500.000 tot €800.000 per jaar. Daarnaast was er nog een flinke winst te halen op milieu-impact en aantrekkelijkheid van de leefomgeving voor inwoners. Om dit probleem op te lossen zijn verschillende technologierichtingen gezocht. Deze variëren van oplossingen om de matrassen schoon te maken als ze vuil binnen komen, andere momenten van inzamelen, tot andere manieren van recyclen.
In fase 2 zijn drie oplossingsrichtingen gekomen die zich met name richten op hergebruik van matrassen en het achter de voordeur inzamelen van matrassen, wat het aandeel in recycling hoger maakt. Er komen steeds meer opties en capaciteit beschikbaar voor het recyclen van matrassen.
Pilot
In het tweede kwartaal van 2021 heeft er een pilot plaatsgevonden met gemeente Rotterdam. Hierin is onderzocht of een platform om ophaalpartners en burgers aan elkaar te koppelen in de praktijk werkt en kosteneffectief is. Hiervoor is een Minimal Viable Product versie gemaakt van een webportal, zijn partners gevonden die bereid waren deel te nemen in een pilot en is in een aantal postcodegebieden van de gemeente Rotterdam gedurende 4 weken getest. Zowel van burgers als van de ophaalpartners is feedback opgehaald en de reacties waren erg positief. De ophaalpartners zouden direct willen opschalen, burgers beoordeelden de dienst overwegend positief. Meer dan 50% gaf de dienst een 10 als rapportcijfer.
Door dit in de praktijk te testen heeft de MRDH veel geleerd over de mogelijkheden en wat er nog opgelost moet worden om dit grootschalig uit te rollen voor de hele metropoolregio. Op dit moment wordt overleg gevoerd met de gemeente Rotterdam over de vervolgstappen.
Filmpje op youtube: https://youtu.be/3t5YtZ9c_0w
Schiedam
Project Afvalbijplaatsing
In Schiedam plaatsen sommige bewoners hun vuilniszakken naast de containers, wat zorgt voor overlast.
Samenwerking
De gemeenten Schiedam en Rijswijk werken samen aan dit project
Stand van zaken
Gemeenten Schiedam en Rijswijk hebben het probleem onderzocht van het bijplaatsen van vuilniszakken en grofvuil bij gemeenschappelijke afvalcontainers in wijken. In de eerste fase is gekeken naar het probleem, de oorzaken, de businesscase en mogelijke technische oplossingen. Hieruit bleek dat de kosten voor BOA’s en handhaving op afval voor beide gemeentes behoorlijk hoog zijn, wat ruimte geeft voor technische innovatie. Door mee te rijden met de BOA’s is ontdekt dat de bijplaatsing vaak niet veroorzaakt werd door onwil van de burgers, maar door defecte containers. Technologische oplossingen die gevonden werden variëren van privacy-bewarende camera’s die de vloer rond de container automatisch monitoren tot speciale systemen om de afvalcontainer met een smartphone te kunnen openen.
Na afloop van het project hebben zowel gemeente Schiedam als Rijswijk aangegeven een fase 2 te willen starten om enkele van deze oplossingsrichtingen verder uit te werken. Daarnaast wordt van een aantal oplossingen al direct prototypes uitgewerkt. Een hiervan is de kartonsnijder: deze komt op papiercontainers om eenvoudig kartonnen dozen kleiner te maken, maar wel op een manier die veilig is voor bijvoorbeeld spelende kinderen. Lees hier meer over in het digitale magazine: https://www.yumpu.com/nl/document/read/65766154/rijswijkspecial-6, op pagina 12
Bekijk het filmpje: https://youtu.be/Ms2P0coF8x8
Wassenaar
Project: Luchtkwaliteit
De gemeenten Wassenaar en Ridderkerk zijn bezig met de luchtkwaliteit in hun gemeente. Wassenaar omdat zij erg veel waarde hecht aan de natuur binnen de gemeentegrenzen, en de invloed van de N44 daarop. Ridderkerk heeft veel betrokken burgers die alert zijn op luchtkwaliteit, mede doordat Ridderkerk is ingesloten door drie snelwegen.
Samenwerking
De gemeente Wassenaar werkt hierin samen met gemeente Ridderkerk
Stand van zaken
In een traject van drie maanden zijn er 44 Europese startups met innovatieve oplossingen gescout waarvan er uiteindelijk 10 zijn geselecteerd voor het Final Event op 9 december 2020. De winnaar (de Franse Startup AtmoTrack) is begin 2021 samen met beide gemeentes een pilot samenwerking aangegaan.
Vanaf 1 mei is de installatie, implementatie en de dataverzameling van de pilot van start gegaan. Kijk voor meer informatie over deze pilot op https://www.youtube.com/watch?v=tyDR3ZmKYHc
Westvoorne
Project: Stikstof terugdringen in Natura 2000-gebieden
Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. Daarvoor is afgesproken dat er een maximale hoeveel stikstof mag neerslaan, omdat te veel stikstof schadelijk is voor de natuur. In gemeente Westvoorne ligt zo’n Natura 2000-gebied. Daarom is gemeente Westvoorne medio 2020 gestart met de ‘Gebiedsgerichte aanpak Stikstof’, in samenwerking met onder andere provincie Zuid-Holland en natuur- en milieuorganisaties. Doelen zijn het terugdringen van stikstofemissies, natuurherstel en mogelijkheden creëren voor recreatie en kleinschalige woningbouw. Circa 10-15% van de stikstofdepositie komt uit het gebied zelf. De gemeente zet daarom in op het terugdringen van deze bronnen.
Samenwerking
De gemeenten Westvoorne, Brielle en Hellevoetsluis werken hierin samen.
Stand van zaken
In verkennende gesprekken zijn het probleem, de betrokken partijen en de mogelijke oplossingsrichtingen in beeld gebracht. De focus ligt voorlopig op:
- paardenhouderijen (particulier en/of commercieel)
- innovatief bouwen
Fase 1 van het project is gestart. Hierin verzamelt YES!Delft met alle stakeholders de perspectieven op het probleem, om zo te komen tot een centrale kernprobleemstelling. YES!Delft doet ook onderzoek naar de businesscase: wat kost het de gemeente? En wat kost het de andere stakeholders? Uiteindelijk voert YES!Delft een technologiescan uit, waarmee ze inzichtelijk maken wat mogelijke oplossingen zijn. Deze oplossingen worden dan verder uitgewerkt in een technologiematrix.
