Uitdagingen van de maakindustrie in Zuid-Holland
De maakindustrie is een belangrijke pijler van de economie in Zuid-Holland en onze metropoolregio. Zuid-Holland kent een sterke maakindustrie (10.000 bedrijven) met een hightech toeleverketen (100.000 banen). En ook met producten als windmolens, warmtepompen en zonnepanelen maakt de maakindustrie ook de transitie naar een CO2-neutrale en circulaire economie mogelijk. Maar de bedrijven staan onder druk door internationale concurrentie en een tekort aan gekwalificeerd personeel. Mede daarom zijn in de afgelopen decennia productiefaciliteiten steeds meer verplaatst naar het buitenland, veelal vanwege kostenafwegingen. Alleen het op afstand produceren van onderdelen en apparaten kost tijd en geld voor de verscheping ervan. En hier in Nederland is opslag nodig. En toen sloeg ook de coronacrisis toe.
Productie op maat
Door lokaal te produceren kan dit on-demand. Is een bepaald onderdeel of product nodig, dan kan dit op aanvraag besteld worden. Bedrijven hoeven geen grote voorraden aan te houden en krijgen een precies passend product of onderdeel op het moment dat zij het nodig hebben. Door vraag en aanbod beter te verbinden wordt regionaal produceren voor meer bedrijven een reële optie. Dat is goed voor deze bedrijven, maar ook voor onze regio. Hiermee ontstaan mogelijkheden voor onze innovatieve start-ups en scale-ups om juist ook in onze regio actief te blijven en zich te vestigen. Dit draagt bij aan de werkgelegenheid, maar ook aan de ambitie om van onze regio een innovatieve hotspot te maken. Bij de projecten die we in de maakindustrie vanuit MRDH ondersteunen, maken we ook zoveel mogelijk de koppeling met het onderwijs, om ervoor te zorgen dat ook de werknemers van de toekomst al in aanraking komen met deze nieuwe technieken.
Ruimte voor flexibele productielocaties
Naast het faciliteren van bovengenoemde bedrijven liggen er ook kansen voor gemeenten om meer ruimte te bieden voor flexibele productielocaties. Zodat bedrijven een tijdelijke productielijn kunnen opzetten en weer afbouwen zonder dat ze daar een hele fabriek voor nodig hebben. Hiermee kunnen bedrijven flexibel inspelen op situaties waarbij het niet mogelijk is om (deel)producten vanuit het buitenland te halen, zoals in de coronacrisis het geval was. En bedrijven kunnen zo ook inspelen op pieken in de productieprocessen. Dit verbetert de toekomstbestendigheid van bestaande bedrijven.
Sterker uit de crisis
Door de coronacrisis zijn ondernemers geconfronteerd met het niet of te laat leveren van essentiële onderdelen voor hun producten. De afhankelijkheid van het (verre) buitenland is hiermee pijnlijk blootgelegd. En dit terwijl er binnen onze regio diverse bedrijven en fieldlabs zijn, die mogelijkheden bieden om deze onderdelen ook betaalbaar en schaalbaar te produceren door het toepassen van nieuwe technologieën. Voorbeelden hiervan zijn het 3D-printen van metaal- en kunststof. Reden voor de MRDH om deze fieldlabs en de ondernemers met hun productievragen extra te ondersteunen in het kader van Sterker uit de crisis. Om flexibel en lokaal produceren meer mogelijk te maken.
Projecten
De onderstaande projecten ontvingen tot nu toe een bijdrage vanuit Sterker uit de crisis.
Flexibele productieruimte Technology Park Ypenburg; gemeente Den Haag
Dit project bestaat uit het opzetten van een supportprogramma voor (MKB) bedrijven die gebruik kunnen maken van de aanwezige kennis- en productiefaciliteiten op het Technology Park Ypenburg. Hiermee komen nieuwe technieken en mogelijkheden op het gebied van de ontwikkeling van lichtgewicht materialen ook beschikbaar voor (MKB) bedrijven. Dit draagt bij aan de verbetering en kostenefficiency van hun eindproducten en de vermindering van de afhankelijkheid van import vanuit het buitenland. Als individueel bedrijf hebben zij onvoldoende slagkracht qua kosten en kennis om deze faciliteiten zelfstandig op te zetten. Deze productiefaciliteit geeft tegelijkertijd een markt aan startups en scale ups, die in onze regio gevestigd zijn of zich gaan vestigen. Dit vergroot de aantrekkelijkheid van onze regio als vestigingsregio voor internationale maakbedrijven.
Lascobot voor 3D printen; gemeente Rotterdam
Met dit project integreert fieldlab RAMLAB de kwalitatief hoogwaardige techniek van het 3D-printen van metalen onderdelen in een lascobot (die werkt samen met de mens) in plaats van een lasrobot. Deze lascobot is veel makkelijker te bedienen, heeft een kleinere footprint en verlaagt de kosten van het gebruik. Zo wordt het voor (kleinere) bedrijven aantrekkelijker om onderdelen zelf te produceren of te repareren in plaats van deze te importeren. Dit draagt bij aan het doel om productie op Europese schaal te stimuleren.
SMITZH, innovatieprogramma voor de maakindustrie
Eerder ondersteunden de 21 gemeenten samen met provincie Zuid-Holland, InnovationQuarter en TNO al de maakindustrie en de actieve fieldlabs hierin. Met het Innovatieprogramma SMITZH. Dit staat voor Smart Manufacturing: Industriële Toepassing in Zuid-Holland en dit programma loopt al sinds 2018. Dit innovatieprogramma stimuleert innovatie bij de maakindustrie om hun productieproces te digitaliseren, automatiseren of te robotiseren door kennis en financiering te bieden voor projecten die zij uitvoeren met fieldlabs. Eén van de voorbeelden die de maakindustrie slimmer gaat maken is ‘zero programming’: robots die niet hoeven te worden geprogrammeerd maar die op basis van CAD-tekeningen van het product en sensoren, ‘snappen’ wat ze moeten doen. En ook: het geven van werkinstructies via beeldscherm, AR-bril projecteren zodat complexe taken eenvoudig uitvoerbaar worden. Meer over het programma SMITZH.
