Coronacrisis mag geen afbreuk doen aan verbeteren bereikbaarheid metropoolregio

01 november 2021

Op 21 september 2021 heeft de bestuurscommissie Vervoersautoriteit (Va) voor de eerste keer het regionale Transitieprogramma OV en corona herijkt. De eerder genomen maatregelen om de financiële opgave het hoofd te bieden, voorkomen dat de vervoerbedrijven verlies maken. In december 2021 vindt de tweede herijking plaats. In de eerste week van december worden de herijkingsvoorstellen voorgelegd aan de wethouders Verkeer en Vervoer en aan de leden van de adviescommissie Vervoersautoriteit (Va). Op 15 december neemt de bestuurscommissie Va een besluit, mede op basis van het advies van de adviescommissie Va.  

Het aantal OV-reizigers is momenteel ongeveer 70% van het reizigersaantal in 2019. Onzeker is wat het effect van mogelijke nieuwe coronamaatregelen zal zijn op het gebruik van het openbaar vervoer.

Op dit moment zijn er twee belangrijke aandachtspunten. Het effect van de maatregelen die gericht zijn op een betere spreiding van reizigers is tot nu tot nu toe beperkt; de spitspieken komen weer terug. Dat leidt niet alleen tot een financieel ongunstige exploitatie (veel personeel en materieel nodig voor een korte spitspiek), maar zorgt er ook voor dat er in de toekomst weer eerder dan nodig capaciteitsknelpunten ontstaan. Daarom pleit de MRDH regionaal én landelijk voor een blijvende en integrale aanpak, zodat het OV-systeem zo efficiënt mogelijk gebruikt wordt.

Het tweede aandachtspunt is dat naar verwachting het OV-gebruik nog een aantal jaar niet op het normale niveau zal zijn, terwijl er nog geen harde afspraken zijn voor rijkssteun vanaf september 2022. Zonder rijkssteun zijn in 2022 pijnlijke aanvullende maatregelen nodig. Op de langere termijn zijn extra financiële middelen nodig om de toekomstige maatschappelijke opgaven zoals woningbouw en mobiliteitstransitie mogelijk te maken. De MRDH en andere regionale overheden doen daarom een klemmend beroep op het Rijk om te zorgen voor een structurele aanvullende rijksbijdrage, bijvoorbeeld in de vorm van een hogere BDU-uitkering (de vergoeding die de MRDH krijgt voor haar OV- en verkeerstaken).

Het staat buiten kijf dat betere bereikbaarheid één van de grote maatschappelijke opgaven van deze tijd is. Verstedelijking, duurzame mobiliteit, het verbinden  van de economische kernen en het versterken van onze agglomeratiekracht is alleen mogelijk als we investeren in goed en snel OV. Doen we dat, dan kunnen we 400.000 mensen die de komende decennia naar de metropoolregio komen, goed ontsloten woningen bieden. Andersom geldt ook: geen OV, geen woning.  Onder meer door stijgende infrastructuurkosten is het al een uitdaging om het bestaande OV beschikbaar te houden. Maar beschikbaar houden van wat er nu al is, is onvoldoende: we moeten vooruit en daar hangt een prijskaartje aan. Structurele verhoging van de BDU-uitkering is daarom noodzakelijk. Die boodschap moeten we dus, zowel ambtelijk als bestuurlijk, raadsleden en colleges van B&W én de MRDH, met kracht benoemen in onze contacten met de Rijksoverheid, de Kamer en het Kabinet.  Ook in dat opzicht geldt: samenwerken maakt sterker!